Jak mierzyć swoje postępy w jeździe i wejść na kolejny poziom?

2024-03-28

Świadomość postępu.

Kultowy wątek filmu Easy rider(D. Hopper) rozpoczynający motocyklową przygodę, w którym Wyatt i Billy pozbywają się zegarków, czy podobna scena z filmu The Best Bar in America (D.Ristau, E. Ristau) gdzie Sully niszczy swój zegarek, pokazują, że dla wielu osób motocyklizm to świetny sposób na odpoczynek i reset, oderwanie się od codzienności i poczucie wolności. Jest pasją, która daje nam satysfakcję i radość z wykorzystywania swojego motocykla. Z czasem gdy nabieramy doświadczenia w jeździe, mamy lepszą kontrolę nad maszyną, bardziej świadomie korzystamy z potencjału naszego motocykla, rozwijając swoją technikę jazdy wchodzimy na wyższy poziom. W efekcie możemy odkryć esencję jaką daje nam jazda na dwóch kółkach. Tego doświadczył Grzegorz Case Study z Grzegorzem. Jednak żeby to osiągnąć potrzebna będzie świadomość doskonalenia się i skupienia się na naszych postępach. W tym artykule omówię kilka wskaźników wartych uwagi, które umożliwią nam ocenę postępów w naszej technice jazdy na motocyklu.


KPI (Key Performance Indicator).

KPI, czyli (Kluczowy Wskaźnik Efektywności), to miernik wykorzystywany do oceny skuteczności realizacji wyznaczonych celów. Stosowane są w różnych obszarach, przykładowo w biznesie, edukacji, zdrowiu czy sporcie. Pozwalają skutecznie mierzyć nasze postępy i zrozumieć czy zmierzamy we właściwym kierunku. My skupimy się na ich wykorzystaniu w kontekście treningu motocyklowego. Przykładowe KPI mogą obejmować czasy okrążeń na torze lub wykonania danego wariantu, czasy reakcji na sytuacje drogowe, precyzję manewrów, osiągane prędkości w określonych warunkach czy też stopień bezpieczeństwa i płynności jazdy itp. Poprzez monitorowanie tych wskaźników, trenerzy mogą ocenić postępy uczestników treningu, zidentyfikować obszary do poprawy oraz dostosować plany treningowe, aby lepiej odpowiadały potrzebom uczestników. Mogą się nam również przydać gdy chcemy zweryfikować swoje umiejętności na torze czy placu treningowym. Dzięki temu KPI mogą być skutecznym narzędziem zarządzania treningiem motocyklowym, pozwalającym na ciągłe doskonalenie umiejętności i poprawę wyników.


Pomiar czasu.

Najczęściej wykorzystywanym wskaźnikiem przez motocyklistów trenujących na torach jest czas okrążenia, ponieważ jest to jeden z najbardziej oczywistych wskaźników, którym można zmierzyć nasz postęp. W momencie gdy pomiary są obiecujące i motocyklista kręci krótkie czasy okrążeń pojawia się satysfakcja, ponieważ poprawa czasów wskazuje na zdolność do szybkiej jazdy. Jednak często zdarza się, że pomiar może nas irytować. Przykładowo gdy z niezrozumiałych nam powodów mamy regres lub stagnację, pomimo że podejmujemy wiele wysiłku w celu poprawy swoich wyników, czasy się nie poprawiają lub nawet są gorsze. 

Każdy zakręt, każde hamowanie, to potencjalne pole do poprawy - dbajmy o ciągły rozwój.

Na czasy okrążeń mogą mieć wpływ oprócz oczywiście naszych umiejętności i dobrze przygotowanego motocykla, pogoda, przyczepność nawierzchni toru w danym dniu, czy też nawet okresie dnia, opony, nasze samopoczucie, motywacja i wiele innych czynników. W takim przypadku warto spojrzeć na problem z innej perspektywy, spróbować zrozumieć jak wiele elementów wpływa na pożądany czas, ale przede wszystkim nie dążyć do dobrego wyniku za wszelką cenę. Tor składa się wielu zakrętów, warto mierzyć czasy w poszczególnych sektorach gdzie pomiar nie jest tak rozciągnięty. Dzięki czemu łatwiej będzie nam namierzyć nasze ewentualne niedociągnięcia. 

Porównujmy się przede wszystkim z własnymi osiągnięciami

Pomiarów możemy dokonywać również poza torem, np. na placach treningowych. W PitParku osobom, które trenują regularnie robione są pomiary czasu na wariantach treningowych. Trenujący są zachęcani żeby w pierwszej kolejności porównywać swoje wyniki z poprzednimi a dopiero później zestawiać je z czasami innych motocyklistów. Jest to obiektywna miara postępu KPI, która pozwala na konkretne i mierzalne ocenianie postępów. Poprzez analizę czasów okrążeń, możemy identyfikować obszary do poprawy, takie jak technika wchodzenia w zakręty, hamowanie czy przyspieszenie. To pozwala na skoncentrowanie treningu na konkretnych aspektach jazdy, które mogą najbardziej przyczynić się do poprawy czasów okrążeń. Pomiaru czasu możemy dokonywać własnym telefonem, stoperem, laptimer'em lub z użyciem bardziej wyrafinowanych urządzeń np. Alfano czy AIM. 


Przykład pomiaru KPI w kontekście pomiaru czasu.

Załóżmy, że Tomasz bierze udział w serii treningów skupionych na hamowaniu awaryjnym. Otrzymujemy hipotetyczny zapis postępów Tomka w ciągu czterech tygodni treningu, z wykorzystaniem KPIs opisanych wcześniej.


Interpretacja wyników:

Czas Reakcji: Tomasz zaczął z czasem reakcji 0.5 sekundy. Po czterech tygodniach treningu udało mu się poprawić ten czas do 0.4 sekundy, co jest sporym sukcesem i świadczy o poprawie jego szybkości reakcji.

Odległość Hamowania: Początkowo Tomasz potrzebował 2 metrów na zatrzymanie. Po miesiącu intensywnych treningów zdołał skrócić tę odległość do 0.7 metra, co może znacząco zwiększyć jego bezpieczeństwo na drodze.

Stabilność: Na początku stabilność Tomka była oceniana na 6 punktów na 10 możliwych. Dzięki ciężkiej pracy i skupieniu na technice hamowania udało mu się osiągnąć ocenę 9, co świadczy o znacznym wzroście kontroli nad motocyklem podczas awaryjnego hamowania.

Pozycja: Tomasz zaczął z oceną 7 za pozycję podczas hamowania. Poprzez skupienie się na właściwej pozycji ciała i pracy z trenerem, poprawił swoją ocenę do 9, co przyczynia się do większej efektywności hamowania i ogólnej kontroli nad motocyklem.

Wnioski: Hipotetyczny przykład Tomka pokazuje, jak regularny trening i skupienie na konkretnych KPIs mogą prowadzić do znaczących popraw w technice jazdy motocyklowej. Dzięki konkretnym celom i systematycznemu monitorowaniu postępów, Tomasz był w stanie osiągnąć znaczącą poprawę w hamowaniu awaryjnym, co przekłada się na bezpieczeństwo i pewność siebie na drodze.


Strefa komfortu.

Osiągnięcie szybszych czasów okrążeń jest ważne, ale równie ważne jest to, jak kierowca się przy tym czuje. Komfort i kontrola podczas jazdy z minimalną liczbą błędów wskazują na głębszy poziom poprawy, wykraczający poza samą prędkość. Kiedy czujemy się komfortowo i pewnie na torze, lepiej kontrolujemy pojazd i efektywniej reagujemy na różne sytuacje. Komfort psychiczny przekłada się na mniejsze zmęczenie, lepszą koncentrację i w rezultacie - lepsze wyniki. Czasami, aby osiągnąć szybsze czasy okrążeń, próbujemy zmusić się do jazdy poza swoją strefą komfortu. Jest to naturalnym stanem jeżeli chcemy się rozwijać. Ważne żeby robić to stopniowo i w małych krokach gdyż zbyt duży dyskomfort w jeździe może prowadzić do częstszych błędów i większego ryzyka wypadków. Pamiętajmy o tym, że jest to trening a nie wyścigi i uczestniczą w nim inne osoby o różnym poziomie zaawansowania, stosujmy się więc do zasad bezpieczeństwa. 

Pewność siebie podczas jazdy to efekt świadomości własnych umiejętności.

Rozwój umiejętności takich jak płynne przejścia, precyzyjne hamowanie i płynne przyspieszanie przyczynia się do większego komfortu na torze. Kiedy te działania stają się dla nas bardziej naturalne i mniej wymagające, mogą przyczyniać się do poprawy czasów okrążeń które będą osiągane z mniejszym wysiłkiem i bez negatywnego wpływu na doświadczenie jazdy. Poprawa odczuć kierowcy na torze często wiąże się z budowaniem pewności siebie. Pewność siebie pozwala na podejmowanie szybkich i trafnych decyzji. Warto jest też mieć świadomość swojego ciała, jak reaguje podczas jazdy, może to dostarczyć ważnych informacji o tym, nad czym jeszcze powinniśmy popracować. Napięcie mięśni, wiszenie na kierownicy, zapominanie o wzroku, przyspieszony oddech i przemęczenie mogą wskazywać na potrzebę większego skupienia.

Bądź ciekawy obszarów poza Twoją strefą komfortu.

Odczucia i komfort kierowcy podczas jazdy są istotnymi wskaźnikami postępu KPI. Poprawa w tych obszarach może nie tylko przyczynić się do szybszych czasów okrążeń, ale także uczynić jazdę bezpieczniejszą i bardziej satysfakcjonującą. Jazda, podczas której czujemy płynność, mamy kontrolę nad motocyklem, nie jedziemy siłowo, świadczy o głębszym zrozumieniu i biegłości w technice jazdy.


Przykład pomiaru KPI w kontekście strefy komfortu.

Spróbujemy zmierzyć dwa wskaźniki KPI: poziom komfortu podczas jazdy oraz stabilność emocjonalną kierowcy. Anna i Jan wykonają serie szybkich zakrętów na torze.


Interpretacja wyników:

Jan (początkujący): Podczas wykonywania serii szybkich zakrętów Jan wykazywał oznaki emocji na poziomie 6 (stres, frustracja) oraz poczucie komfortu również na poziomie 6 na skali od 1 do 10. Jego obserwowane oznaki emocji sugerują pewien stopień stresu lub niepokoju podczas jazdy, co może wpływać na jego komfort i kontrolę nad motocyklem. Wskazuje umiarkowany poziom komfortu.

Anna (zaawansowana): Anna wykazywała oznaki emocji na poziomie 3 na skali od 1 do 10 oraz poczucie komfortu na poziomie 9, podczas wykonywania tych samych szybkich zakrętów. Jej obserwowane oznaki emocji są niższe niż u Jana, co sugeruje, że mogła odczuwać mniejszy stres lub napięcie podczas jazdy. Wskazuje na wysoki poziom komfortu.


Wnioski: Anna wykazała się większą stabilnością emocjonalną podczas ćwiczenia w porównaniu z Janem, którego poziom emocji był nieco wyższy. Anna również wykazała wyższy poziom komfortu w porównaniu z Janem. Jej ocena sugeruje, że czuje się bardzo pewnie i komfortowo podczas wykonywania tego ćwiczenia, co może wynikać z jej większego doświadczenia i umiejętności w jeździe. Dla Jana ważne będzie kontynuowanie treningów w celu zwiększenia swojego komfortu i pewności siebie podczas jazdy na torze. Dzięki monitorowaniu poziomu komfortu za pomocą KPI, Jan będzie mógł śledzić swoje postępy i dążyć do osiągnięcia wyższego poziomu komfortu i lepszej stabilności emocjonalnej podczas treningów motocyklowych.


Automatyzacja działań - nawyki.

Chociaż automatyzacja umiejętności jest bardziej subiektywnym aspektem jazdy na motocyklu i trudniej jest ją definiować i mierzyć, poprzez połączenie różnych metod oceny można uzyskać lepszy wgląd w postęp kierowcy w tym obszarze. Gdy pewne działania związane z jazdą stają się bardziej automatyczne i wymagają mniejszej świadomej uwagi, kierowcy mogą skupić się na doskonaleniu innych obszarów. Więcej o nawykach pisałem w artykule Programowanie + Implementacja = Dobry trening.


W początkowym etapie nauki myślimy o każdym aspekcie jazdy, co może być obciążające i prowadzić do wolniejszych reakcji. W miarę jak nasze umiejętności stają się bardziej automatyczne, przechodzą one na poziom podświadomy, co umożliwia nam szybsze i bardziej płynne działanie. Dlatego początkujący motocykliści często muszą skupiać dużo uwagi na podstawowych działaniach, takich jak użycie sprzęgła, hamowanie, czy zmiana biegów. Zaawansowani jeźdźcy mają te czynności zautomatyzowane, co pozwala im skupić się na bardziej skomplikowanych aspektach jazdy.

Automatyzacja czynności to proces przenoszenia działań z poziomu świadomego na podświadomy.

Dla przykładu, gdy uczysz się języka obcego, na początku musisz świadomie myśleć o tłumaczeniu z języka natywnego na nowy język i odwrotnie. Jednakże, w miarę jak praktykujesz, zaczynasz myśleć i reagować w nowym języku bez konieczności świadomego tłumaczenia, robisz to podświadomie. Podobnie jak nauka jazdy na rowerze, początkowo skupiamy się na wielu ruchach jednocześnie, takich jak pedałowanie, utrzymanie równowagi i kierowanie. Z czasem te działania stają się automatyczne, co pozwala na skupienie się na nawigacji i unikaniu przeszkód.


Przykład pomiaru KPI w kontekście automatyzacji.

W przypadku automatyzacji naszych działań możemy mierzyć stabilność tętna, liczyć korekty nitki przejazdu na torze, badać poziom koncentracji i zmęczenia, mierzyć liczbę błędów, testować szybkość adaptacji do nowego toru itp.

W poniższym przykładzie zajmiemy się konkretnym wskaźnikiem KPI jakim będzie "Liczba Korekt Kierownicą na okrążenie". Wariantem treningowym będzie podstawowa ósemka. Sprawdzimy ile razy kierowca musi dokonać korekty linii jazdy podczas jednego okrążenia wariantu. Mniejsza liczba korekt, świadczy o pewniejszym prowadzeniu motocykla i właściwym zautomatyzowaniu czynności. Przeanalizujemy wyniki dwóch kierowców, Jana (początkującego) i Anny (zaawansowanej), w kontekście tego KPI, aby ocenić ich postępy w doskonaleniu umiejętności jazdy na torze.


Interpretacja wyników:

Jan (początkujący): Na okrążeniu 1 Jan wykonał 5 korekt, na okrążeniu 2 - 4, a na okrążeniu 3 - 3. Średnia liczba jego korekt na okrążenie wynosi 4. Jan potrzebuje więcej korekt w celu utrzymania stabilnej linii jazdy na torze, co wskazuje na mniejszą spójność w jego prowadzeniu pojazdu.

Anna (zaawansowana): Na okrążeniu 1 wykonała 3 korekty, na okrążeniu 2 - 2, a na okrążeniu 3 - 2. Średnia liczba jej korekt na okrążenie wynosi 2.33. Anna wykazuje mniejszą liczbę korekt kierownicą na okrążenie niż Jan, co sugeruje, że jest bardziej precyzyjna i spójna w prowadzeniu pojazdu.


Wnioski: Anna wykazuje mniejszą liczbę korekt kierownicą na okrążenie niż Jan, co sugeruje większą płynność i precyzję w prowadzeniu pojazdu. Jan, jako kierowca początkujący, musi nadal pracować nad automatyzacją swoich umiejętności, aby zmniejszyć liczbę korekt i poprawić spójność w prowadzeniu pojazdu na torze. Dzięki regularnym treningom i analizie wyników KPI, obaj kierowcy mogą dążyć do poprawy swoich umiejętności i osiągnięcia lepszych rezultatów.


Spójność

Spójność w jeździe jest jednym z najważniejszych wskaźników postępu dla kierowcy. O spójności w jeździe mówimy jeżeli kierowca jest w stanie wykonywać określone czynności powtarzalnie, zachowując przy tym precyzję i kontrolę nad motocyklem, dobrze radzi sobie z technikami jazdy. Dla przykładu trenując na torze, powtarzalnie wykonuje kolejne okrążania z minimalnymi różnicami czasowymi, konsekwentnie powtarza ćwiczenia z jazdy na placu treningowym, rozumie i wykorzystuje referencje na torze, umie utrzymywać optymalne linie jazdy, konsekwentnie wjeżdża w zakręty, efektywnie zarządza przyspieszeniem oraz hamowaniem.

Kontroluj swój rytm, zyskuj harmonię.

Będąc na torze możemy zauważyć, że zaawansowani jeźdźcy wykazują większą spójność w swoich okrążeniach, wykonując każde okrążenie z podobnym czasem i precyzją. Początkujący mogą mieć większe wahania w swoich wynikach z powodu mniejszej kontroli i braku doświadczenia.

Utrzymanie spójności pozwala na dokładniejszą analizę jazdy i identyfikację obszarów do poprawy. Utrzymanie powtarzalności da nam jakość, która będzie fundamentem do dalszej pracy. Z solidną bazą spójnych okrążeń, będzie można eksperymentować z różnymi technikami i strategiami, aby znaleźć dodatkowe ułamki sekund niezbędne do poprawy naszych czasów. Kiedy kierowca jest w stanie konsekwentnie powtarzać określone działania, łatwiej jest zauważyć, jak niewielkie zmiany w stylu jazdy lub ustawieniach pojazdu wpływają na ogólną wydajność. To z kolei może oddziaływać na aspekty psychologiczne w naszej jeździe. Kierowcy, którzy są w stanie utrzymać równy poziom wydajności, często cieszą się większym zaufaniem i spokojem umysłu, co pozwala im pozostać skoncentrowanym i unikać niepotrzebnego stresu podczas jazdy.

Powtarzalność = jakość.

Spójność często może iść w parze z bezpieczeństwem, ponieważ kierowcy, którzy są w stanie utrzymać równy poziom wydajności, zazwyczaj lepiej zarządzają ryzykiem. Oznacza to mniej niespodziewanych sytuacji dla siebie i innych kierowców.


Przykład pomiaru KPI w kontekście spójności.

Załóżmy, że naszym konkretnym ćwiczeniem treningowym jest jazda po wyznaczonej trasie na określonym wariancie treningowy z ograniczeniami czasowymi. Będziemy mierzyć postępy dwóch kierowców, Jana (początkujący) i Anny (zaawansowana), w utrzymaniu spójności podczas tego ćwiczenia. Oto nasze KPI oraz wyniki:


Interpretacja wyników:

Różnice czasowe między okrążeniami: Jan, jako kierowca początkujący, ma większe wahania czasowe między kolejnymi okrążeniami niż Anna, co wskazuje na mniejszą spójność w jego wykonaniu.

Średnia odległość od optymalnej linii jazdy: Jan utrzymuje średnio większą odległość od optymalnej linii jazdy niż Anna, co sugeruje mniejszą precyzję w utrzymywaniu linii jazdy.

Czas na wykonanie trasy: Anna wykonuje trasę w krótszym czasie niż Jan, co wskazuje na większą skuteczność i spójność jej jazdy.

Liczba błędów: Jan popełnia więcej błędów, takich jak wyjście poza tor, niż Anna, co świadczy o mniejszej spójności w jego wykonaniu.


Wnioski: Jan wykazuje duże wahania czasowe między kolejnymi okrążeniami. Często traci kontrolę nad motocyklem w zakrętach. Przy przyspieszaniu i hamowaniu jego zachowanie jest niezrównoważone. Anna utrzymuje stosunkowo stabilne czasy okrążeń, ale czasami zdarzają jej się mniejsze wahania. Zachowuje precyzję i kontrolę nad motocyklem w większości zakrętów. Jest zrównoważona w obsłudze swojego motocykla gdy przyśpiesza lub hamuje. Analiza powyższych KPI pokazuje, że Anna wykazuje większą spójność w swojej jeździe niż Jan. Jest bardziej precyzyjna, utrzymuje stabilniejsze czasy okrążeń, wykonuje trasę szybciej i popełnia mniej błędów. Dla Jana istotne będzie skupienie się na eliminowaniu wahania czasowego, poprawie precyzji w utrzymywaniu linii jazdy oraz unikaniu błędów, aby zwiększyć spójność i efektywność swojej jazdy


Podsumowanie

Każdy zakręt, każde hamowanie, traktuj jako nowe doświadczenie. Pamiętaj, że motocyklizm to nie tylko pasja, ale również ciągłe doskonalenie swoich umiejętności. Świadomość postępów to istotna część twojego rozwoju jako motocyklisty. Kluczowe Wskaźniki Efektywności (KPI) mają nam w tym pomóc. Czasy okrążeń, reakcje na sytuacje drogowe czy precyzja manewrów - to wszystko pozwala nam ocenić, czy zmierzamy we właściwym kierunku. Pamiętaj, żeby nie porównywać się z innymi na siłę, ale przede wszystkim ze sobą z dnia na dzień. To twoje własne postępy są najważniejsze. Pomiar czasu jest ważny. Ale nie dąż do poprawy czasów za wszelką cenę. Pamiętaj, że na czas okrążenia wpływają różne czynniki, takie jak warunki pogodowe czy stan nawierzchni. Skup się raczej na poprawie techniki jazdy, a rezultaty przyjdą same. Komfort i kontrola podczas jazdy są równie ważne co szybkość. Nie bój się wyjść poza swoją strefę komfortu, rób to stopniowo i z głową. Budowanie pewności siebie to znaczący element rozwoju. Automatyzacja działań to kolejny krok. Pamiętaj, że im bardziej automatyczne stają się Twoje umiejętności, tym lepiej możesz skupić się na doskonaleniu innych aspektów jazdy. Spójność w jeździe to fundament. Utrzymując stały poziom wydajności, możesz lepiej zarządzać ryzykiem i unikać niebezpiecznych sytuacji.

Pamiętaj o bezpieczeństwie. Bezpieczna jazda to podstawa. Poprawa umiejętności jazdy pomoże Ci również unikać nieprzewidzianych sytuacji na drodze. Pamiętaj, że każdy postęp jest krokiem naprzód. Bądź świadomy swoich osiągnięć, ciesz się z każdej poprawy i staraj się dążyć do doskonałości. Powodzenia na drodze!